Choroby o podłożu psychicznym są coraz częstszym problemem występującym w naszym społeczeństwie. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują depresja oraz choroba afektywna dwubiegunowa, które często są dla osób postronnych trudne do odróżnienia i rozpoznania. Jeśli jednak podejrzewasz u siebie lub u osoby bliskiej jedną z nich, warto przyjrzeć się bliżej problemowi i skonsultować go ze specjalistą.
Depresja a CHAD
Depresja i choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD) mają ze sobą pewne wspólne cechy, dlatego w wielu przypadkach osoby niebędące specjalistami w tym temacie nie są w stanie ich rozróżnić. Również sam chory może mieć poważne problemy w określeniu, co dokładnie mu dolega. Dlaczego tak się dzieje?
Depresja to choroba, która jest od kilku lat coraz lepiej poznawana przez społeczeństwo. Przyznają się do niej gwiazdy i powoli przestaje być tematem tabu lub powodem do wstydu. Coraz lepiej poznane są jej ogólne objawy, które występują najczęściej, takie jak obniżenie nastroju, zniechęcenie, niezdolność do odczuwania radości, poczucie beznadziejności, winy i niska samoocena. Pewne zachowania również są dla niej charakterystyczne, jak na przykład niezdolność do wykonywania nawet prostych czynności, zaniedbywanie obowiązków czy utrata zainteresowań, które wcześniej sprawiały radość.
Choroba afektywna dwubiegunowa posiada w swoim spektrum epizody depresyjne, z wyżej wymienionymi cechami. Jednocześnie jednak epizody depresyjne są w CHAD przeplatane epizodami maniakalnymi, czyli stanami wyraźnie podwyższonego nastroju. Dla wielu osób postronnych wydają się one dowodem na to, że okresy remisji to tylko gorszy nastrój, a nie stan depresyjny, co powoduje, że nie poddają się one diagnostyce i leczeniu CHAD.
Epizod maniakalny
Wiemy już, czym jest depresja i jakie są jej ogólne, często powtarzające się objawy. Jakie zatem są objawy manii (lub hipomanii, czyli odmiany manii z mniej nasilonymi objawami), które pozwolą odróżnić CHAD od zwykłej depresji? Przede wszystkim jest to znacznie zwiększona aktywność oraz wzrost nastroju. Chory ma pełno energii, nie potrzebuje wiele snu, chce pozostawać w ruchu. Cechuje go duża pomysłowość i kreatywność, przy jednoczesnym roztargnieniu. Może pojawić się poczucie wyższości, a także skłonność do podejmowania ryzykownych działań.
Epizody manii są diagnozowane, jeśli stan taki utrzymuje się ponad 7 dni, podczas gdy hipomania to stan, który trwa ponad 4 dni. Można przy tym odnotować, że w hipomanii objawy są z reguł dla pacjenta mniej dokuczliwe i niekiedy także nie są zauważane przez otoczenie. Hipomania nie zagraża też życiu i zdrowiu pacjenta – w przeciwieństwie do manii, która może się przyczyniać do podejmowania różnych bardzo ryzykownych zachowań.
Czy można samemu zdiagnozować depresję lub CHAD?
Oczywiście prawdziwa diagnoza, wynikiem której jest skuteczne leczenie, może być wykonana jedynie przez specjalistów, w tym psychiatrę. Samodzielnie, jeśli podejrzewamy u siebie jedną z nich, możemy jednak wykonać test na depresję lub chorobę dwubiegunową. Pomoże on we wstępnej ocenie, co nam dolega i może być zachętą do podjęcia dalszych kroków.
